એન્ટી મુસ્લિમ રાયટ્સ નહીં 'ગુજરાતના હુલ્લડો' ભણાવાશે

NCERTના રાજ્યશાસ્ત્રના પુસ્તકમાં વર્ષ 2002ના ગુજરાત રમખાણ વિશેના પ્રકરણમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. National Council of Educational Research and Training (NCERT)ના ધોરણ- 12ના રાજ્યશાસ્ત્રના પુસ્તકમાં મોટો ફેરફાર કરાયો છે. જેમાં વર્ષ 2002માં થયેલ ગુજરાત રમખાણોના નવા પુસ્તકમાં મુસ્લિમ વિરોધી કોઈ બાબત લખવામાં આવશે નહી અને કોઈ એવો શબ્દપ્રયોગ પણ નહી કરવામાં આવે જેનાથી મુસ્લિમોની લાગણીને ઠેસ પહોંચે. આ પુસ્તકમાં ગુજરાત હુલ્લડોના નામથી જ ભણાવાશે. મહત્વનું છેકે, આ અગાઉ પુસ્તકમાં પરિવર્તન કરવા માટે ભારત સરકારના HRD મંત્રાલયે CBSEને સલાહ આપી હતી. 

તસવીરઃ- Google Photo

NCERTના ધોરણ-12ના પોલિટિકલ સાયન્સના પુસ્તકમાં ‘Recent Developments in Indian Politics'ના અંતિમ પ્રકરણ છે. જેના પાના નંબર 187/88/89 પર 'Anti-Muslim riots in Gujarat' નામના વિષય હેઠળ ભણાવવામાં આવતું હતું. હવે NCERTએ તેનું નામ બદલી નાખ્યું છે. આ નામ બદલ્યા બાદ NCERTના નવા પુસ્તક "ગુજરાત હુલ્લડો"ના ટાઈટલ હેઠળ ભણાવવામાં આવશે. આ બાબતે ચાલું સપ્તાહે નવા પુસ્તકને પ્રકાશિત કરવામાં આવશે. 

આ પુસ્તકનું નામ 'Politics in India since Independence' છે. આ પુસ્તકના એક ફકરામાં વર્ષ 1984ના હુલ્લડોને શીખ વિરોધી વર્ણન કરવામાં આવ્યાં છે. આ પુસ્તકના અંતિમ પ્રકરણમાં લખાયું છે કે, "વર્ષ 2002ના ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં ગુજરાતમાં મુસ્લિમો વિરુદ્ધ મોટા પાયે હિંસા થઈ હતી. જેમાં કારસેવકોથી ભરેલી ટ્રેન પર હુમલો થયો હતો, ત્યાર બાદ મુસ્લિમો વિરુદ્ધ હિંસાની આગ ઉઠી હતી. આ બાબતે નેશનલ હ્યુમન રાઈટ્સ કમિશને હિંસાને નિયંત્રિત કરવામાં નાકામ રહેવા પર ગુજરાત સરકારની ટીકા પણ કરી હતી. "હવે નવા પુસ્તકમાં મુસ્લિમો વિરુદ્ધ કોઈ વાક્ય નહીં લખાય.

એવું તે શું હતું આ પુસ્તકમાં ? 

આ પુસ્તકના એક ફકરામાં ઉલ્લેખ કરાયો છે કે, "અયોધ્યાથી કારસેવકોથી ભરીને આવતી એક ટ્રેનના ડબ્બામાં આગ લગાડી દેવાઈ હતી. આ આગમાં આશરે 50 જેટલા લોકો માર્યા ગયા હતાં." આ પુસ્તકમાં દાવો કરાયો છે કે, " આ આગ લાગવામાં મુસલમાનોનો હાથ હતો. જે બાદ ઘટનાના બીજા જ દિવસથી ગુજરાતના કેટલાંક ભાગોમાં મુસ્લિમો વિરુદ્ધ ઉગ્ર હિંસા થઈ હતી. આ હિંસા લગભગ એક માસ સુધી ચાલી હતી. હિંસામાં આશરે 1100 લોકોથી વધુ મુસલમાનો માર્યા ગયા હતા. આ હિંસા બાબતે સરકારી આંકડાઓ અનુસાર, વર્ષ 2002ના ગુજરાત હુલ્લડોમાં 790 મુસ્લિમ અને 254 હિન્દુ લોકો માર્યા ગયા હતા. જેમાં 223 લોકો લાપતા અને 2500 ઈજાગ્રસ્ત થયા હતા. આઝાદ ભારતના ઈતિહાસમાં ગુજરાતના હુલ્લડોને સૌથી ભીષણ હિંસા માનવામાં આવે છે." 

વર્ષ 2007માં UPAના શાસનકાળમાં પ્રકાશિત થયેલ NCERTના પુસ્તકમાં પરિવર્તનનો નિર્ણય કરવા એક બેઠક યોજાઈ હતી. આ બેઠકમાં સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ સેકન્ડ્રી એજ્યુકેશન (CBSE) અને નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ એજ્યુકેશન રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ (NCERT)ના પ્રતિનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા. મહત્વનું છે કે, ગત વર્ષે આ પુસ્તકમાં પરિવર્તન લાવવા માટે HRD મંત્રાલયે CBSEને એક સલાહ આપી હતી. ત્યાર બાદ આ પુસ્તકોમાં પરિવર્તન કરી ચાલું વર્ષના અંતમાં જ નવા પુસ્તકો છાપવામાં આવશે. એવી વાત કરવામાં આવી છે.

આ પુસ્તકમાં આવું લખાયું છે.......

"Anti-Muslim riots in Gujarat"

In February-March 2002, large-scale violence against Muslims took place in Gujarat. The immediate provocation for this violence was an incident that took place at a station called Godhra. A bogey of a train that was returning from Ayodhya and was full of Karsevaks was set on fire. Fiftyseven people died in that fire. Suspecting the hand of the Muslims in setting fire to the bogey, large-scale violence against Muslims began in many parts of Gujarat from the next day. This violence continued for almost a whole month. Nearly 1100 persons, mostly Muslims, were killed in this violence. The National Human Rights Commission criticised the Gujarat government’s role in failing to control violence, provide relief to the victims and prosecute the perpetrators of this violence. The Election Commission of India ordered the assembly elections to be postponed. As in the case of anti-Sikh riots of 1984,

પુસ્તકઃ- Politics in India since Independence, Page- 187

"On 27 February1947, at the very first meeting of the Advisory Committee of the Constituent Assembly on

Fundamental Rights, Minorities and Tribals and Excluded Areas, Sardar Patel asserted:

“It is for us to prove that it is a bogus claim, a false claim, and that nobody can be more interested than us, in India, in the protection of our minorities. Our mission is to satisfy every one of them. Let us prove we can rule ourselves and we have no ambition to rule others”.

“The tragic events in Gujarat, starting with the Godhra incident and continuing with the violence that rocked the state for over two months, have greatly saddened the nation. There is no doubt, in the opinion of the Commission, that there was a comprehensive failure on the part of the state government to control the persistent violation of the rights to life, liberty, equality and dignity of the people of the state. It is, of course, essential to heal the wounds and to look to a future of peace and harmony. But the pursuit of these high objectives must be based on justice and upholding of the values of the constitution of the republic and the laws of the land."

- National Human Rights Commission, 

  Annual Report- 2001-2002.

પુસ્તકઃ- Politics in India since Independence, Page- 188

Gujarat riots show that the governmental machinery also becomes susceptible to sectarian passions. Instances, like in Gujarat, alert us to the dangers involved in using religious sentiments for political

purposes. This poses a threat to democratic politics.

"My one message to the chief minister [of Gujarat] is that he should follow ‘raj dharma’. A ruler should not make any discrimination between his subjects on the basis of caste, creed and religion."

- Atal Behari Vajpayee,
  Prime Minister of India,
  Ahmedabad, 4 April 2002.

પુસ્તકઃ- Politics in India since Independence, Page- 189